Imibala eyahlukeneyo ibonakala ecaweni unyaka wonke. Imibala emfusa, emhlophe, eluhlaza kunye nobomvu enye. Umbala ngamnye ungowexesha elithile lecawa, kwaye umbala ngamnye unentsingiselo yawo.
Kweminye imibala, le ntsingiselo inxulunyaniswa nemibala, njengoko kuchaziwe eBhayibhileni. Eminye imibala inengqiqo yesiko. Imibala inokubonwa kwi-antependium nakwindawo ebiweyo enxitywe ngulo ungaphambili.
Imbali yemibala ye-liturgical kwinkolo yobuKristu
Ukusetyenziswa kwemibala eyahlukileyo ecaweni inento yokwenza nesithuba esasikhona ecaweni. Ngexesha leenkulungwane ezimbini zokuqala zenkolo yobuKristu, amakholwa ebengenayo indawo ethe ngqo apho bekubanjelwa khona unqulo.
Itafile apho isidlo seNkosi sasibhiyozelwa khona kwaye sasingenawo umhombiso osisigxina. Xa kwakubhiyozelwa umthendeleko we-Ekaristi, isilika emhlophe, idamaski, okanye ilinen yelinen yayibekwa phezu kwetafile, kwaye ke yaba yitafile yesibingelelo.
Ixesha elingaphezulu, lelinen yetafile ihonjisiwe. Umbhoxo wabizwa ngokuba yi-antependium ngesiLatini. Intsingiselo yegama elithi antependium sisigqubuthelo. Xa amakholwa enegumbi lawo lecawa, i-antependium yaxhoma phezu kwetafile ngokusisigxina. Injongo ephambili ye-antependium kukugubungela itafile kunye nomfundi.
Umbala omhlophe xa ubhaptizwa
Kwasekuqaleni kwecawa yamaKrestu, yayisisithethe sabantu ababhaptiziweyo ukufumana ingubo emhlophe njengophawu lokuba amanzi okubhaptizwa abahlambile. Ukususela ngelo xesha ukuya phambili, ubomi obutsha buqala kubo, oboniswa ngumbala omhlophe. Ekuqaleni kwenkulungwane yesihlanu, ababengaphambi kwabo babenxibe ezimhlophe.
Kuphela kwinkulungwane yeshumi elinesibini, kukho imiqondiso yokuba ezinye imibala zisetyenziswa ebandleni ezinentsingiselo yokomfuziselo. Le mibala isetyenziselwa imibhiyozo ethile ye-liturgical okanye amaxesha athile onyaka, njengexesha leKrisimesi kunye nePasika. Ekuqaleni, kwabakho iyantlukwano phakathi kwendawo ekusetyenzisweni kwemibala ye-liturgical.
Ukususela kwinkulungwane yeshumi elinesithathu, izikhokelo zanikwa zivela eRoma. Oku kudala ukusetyenziswa okufanayo kwemibala ye-liturgical.
Intsingiselo yombala omhlophe
Umbala omhlophe kuphela kombala we-liturgical obambelele ngokuqinileyo eBhayibhileni. Lo mbala uvela kwiindawo ezahlukeneyo eBhayibhileni. Umzekelo, amangqina ahlanjwa egazini leMvana kwiSityhilelo anxibe umbala omhlophe (IsiTyhilelo 7: 9,14). Lo mbala ubhekisele kucoceko. NgokukaJohn, umbhali wencwadi yeBhayibhile yesiTyhilelo, umhlophe ukwangumbala wobukumkani bukaThixo (IsiTyhilelo 3: 4).
Mhlophe ngokwesiko ibingumbala wobhaptizo. Kwicawa yokuqala, abo babebhaptiziwe babenxibe imiwunduzo emhlophe emva kokuntywiliselwa. Babhaptiza ngobusuku bePasika. Ukukhanya kukaKristu ovukileyo kwabengezela ngeenxa zonke kubo. Umhlophe ngumbala wefestile. Umbala we-liturgical umhlophe ngePasika, kwaye icawe nayo ijika imhlophe ngeKrisimesi.
NgeKrisimesi, umthendeleko wokuzalwa kukaYesu ubhiyozelwa. Ubomi obutsha buqala. Oko kubandakanya umbala omhlophe. Imhlophe ingasetyenziselwa nemingcwabo. Emva koko umbala omhlophe ubhekisa kukukhanya kwasezulwini apho kufakwe khona umfi.
Intsingiselo yombala omfusa
Umbala omfusa usetyenziswa ngexesha lokulungiselela kunye nokubonisa. Imfusa ngumbala weAdvent, ixesha lokulungiselela itheko leKrisimesi. Umbala omfusa ukwasetyenziswa kangangeentsuku ezingamashumi amane. Eli xesha linxulunyaniswa nentlawulo kwaye kulungile. Imfusa ikwangumbala wobungqongqo, ukubonakalisa, kunye nenguquko. Lo mbala ngamanye amaxesha usetyenziselwa imingcwabo.
Intsingiselo yombala wepinki
Umbala opinki usetyenziswa kuphela ngeeCawa ezimbini zonyaka wecawa. Zininzi iicawa ezingawusebenzisi kulo mbala, kodwa ziqhubeke nokubambelela kumbala omfusa. Ipinki isetyenziswa embindini wexesha leAdvent naphakathi kweentsuku ezingamashumi amane.
Ezo Cawa zibizwa phantse njengeKrisimesi kunye nesiqingatha sokuzila ukutya. Ngenxa yokuba isiqingatha sexesha lokulungiselela siphelile, yinto encinci yepati. Umfusa wombala kunye nokucola kuxutywe nomhlophe wepati. Imfusa kunye nomhlophe kunye zenza umbala opinki.
Intsingiselo yombala oluhlaza
Oluhlaza ngumbala wemibhiyozo yangeCawa ‘yesiqhelo’. Ukuba akukho nto ikhethekileyo kunyaka wecawa, luhlaza ngumbala we-liturgical. Ehlotyeni, xa ingekho imithendeleko yecawa kunye nosuku olumnandi, umbala wecawa uluhlaza. Emva koko ibhekisa kuyo yonke into ekhulayo.
Intsingiselo yombala obomvu
Ubomvu ngumbala womlilo. Lo mbala uqhagamshelwe emlilweni kaMoya oyiNgcwele. Ukuthululwa kukaMoya oyiNgcwele kuchaziwe kwincwadi yeBhayibhile yeZenzo ngosuku lokuqala lwePentekoste. Abafundi bakaYesu babehlanganisene kwigumbi eliphezulu, kwaye ngequbuliso bathetha iilwimi zomlilo entloko. Ezi lwimi zomlilo zibhekisa ekufikeni kukaMoya oyiNgcwele.
Kungenxa yoko le nto umbala we-lituriki wePentekoste ubomvu. Umbala ecaweni ubomvu kwimibhiyozo apho uMoya Oyingcwele udlala indima ebalulekileyo, njengokuqinisekisa kwabaseofisini kunye neenkonzo zokuvuma izono. Nangona kunjalo, umbala obomvu unentsingiselo yesibini. Lo mbala unokubhekisa kwigazi labafeli-nkolo abaswelekileyo kuba beqhubekile nokungqina ngokholo lwabo kuYesu.
Kwivangeli likaYohane, uYesu wathi kubafundi bakhe: Khumbulani ilizwi endalithethayo mna kuni, elithi, Umkhonzi akakho ngaphezu kweNkosi yakhe. Ukuba banditshutshisile mna, baya kunitshutshisa nani (Yohane 15:20). Lo mbala, ke ngoko, usebenza kwinkonzo apho iofisi enye okanye nangaphezulu ziqinisekiswa.
Imibala ye-liturgical yonyaka wecawa
Ixesha lonyaka wecawe | Umbala we-Liturgical |
---|---|
Ukufika | Mfusa |
NgeCawa yesithathu yeAdvent | Ipinki |
Ngosuku lweKrisimesi ukuya kwi-Epiphany | mhlophe |
NgeeCawe emva kweEpiphany | Luhlaza |
Iintsuku ezingamashumi amane anesihlanu | Mfusa |
NgeCawa yesine yeentsuku ezingamashumi amane | Ipinki |
NgeCawa yePlanga | Mfusa |
Umlindo we-Ista - ixesha lePasika | mhlophe |
IPentekoste | Inethi |
Ngecawa kaBathathu Emnye | mhlophe |
NgeCawe emva kweTrinitatis | Luhlaza |
Ubhaptizo kunye nokuvuma izono | Mhlophe okanye bomvu |
Ukuqinisekiswa kwabanini beofisi | Inethi |
Iinkonzo zomtshato | mhlophe |
Iinkonzo zomngcwabo | Mhlophe okanye Mfusa |
Ukungcwaliswa kwecawa | mhlophe |
Iziqulatho
- Imbali yemibala ye-liturgical kwinkolo yobuKristu
- Umbala omhlophe xa ubhaptizwa
- Intsingiselo yombala omhlophe
- Intsingiselo yombala omfusa
- Intsingiselo yombala wepinki
- Intsingiselo yombala oluhlaza
- Intsingiselo yombala obomvu
- Imibala ye-liturgical yonyaka wecawa
- Izilwanyana zeTotem | Isilwanyana somoya, uphawu kunye nenjongo
- Ukuvuka nge-1AM, 2AM, 3AM, 4AM, kunye ne-5AM yeNjongo yokomoya
- ULucid Amaphupha okuFunda? [Sula amaphupha ngeNtsingiselo kunye namaNyathelo]
- Ukukhala Endlebeni Ngentsingiselo Yokomoya - Iindlebe ziyakhala…
- Intsingiselo yokomoya yeembovane endlwini
- Inombolo yeengelosi 333 kunye nentsingiselo yaso yokomoya- kutheni…